logo

O POWIECIE

Wizyta w powiecie jasielskim to zderzenie z naturą, tradycją i historią. Na próżno szukać tu zgiełku wielkich miast. Występujące tu grodziska, wieże widokowe, zabytki sakralne i dwory usytuowane są w otoczeniu naturalnych krajobrazów.

Powiat jasielski leży w południowo - zachodniej części województwa podkarpackiego, na pograniczu Beskidu Niskiego i Pogórza Karpackiego. Zajmuje obszar 830 km2. Tworzy go 10 gmin – Brzyska, Dębowiec, Jasło, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec oraz Jasło i Kołaczyce (gminy miejskie).

Powiat jasielski to wymarzone miejsce do pieszych wędrówek. Urokliwe miejsca, gęsta sieć szlaków odwiedzana prawie wyłącznie przez turystów spragnionych ciszy i bezpośredniego kontaktu z przyrodą, wieże widokowe i liczne panoramy ze szczytów – to wszystko zachęca do krótszych i dłuższych spacerów. Lasy, Magurski Park Narodowy i brzegi rzek to idealne miejsca na pieszą wyprawę do serca przyrody.

Ziemia Jasielska była od wieków obszarem ścierania się różnych kultur. Pozostawiły one po sobie liczne ślady materialne w postaci grodzisk, ruin zamków oraz cennych zabytków sakralnych. Tutaj natura przeplata się z historią. Grodzisko „Karpacka Troja” w Trzcinicy - jeden z pierwszych grodów słowiańskich - jest świadectwem tętniącego na terenie powiatu jasielskiego życia już w epoce brązu. Pełno tu świątyń różnych wyznań, wśród których znajdują się „perełki” leżące na Szlaku Podkarpackiej Drewnianej Architektury Sakralnej. Sporą atrakcję stanowią również niepowtarzalnie zaprojektowane cmentarze wojenne z czasów I i II wojny światowej, a także pozostałości kultury łemkowskiej.

Na terenie powiatu rozwija się turystyka religijna. Istnieje tu aż 5 sanktuariów – w Dębowcu, Tarnowcu, Jaśle, Nowym Żmigrodzie i Skalniku. Pielgrzymuje do nich rocznie tysiące pielgrzymów, prosząc lub dziękując za łaski otrzymane od Boga. Wyrazem wiary i celem pielgrzymek są również krzyże milenijne górujące nad powiatem – w Ujeździe na górze Liwocz i na Górze Grzywackiej, a także liczne trasy Dróg Krzyżowych – jak np. ta w Mrukowej, z pięknymi stacjami o regionalnym charakterze.

Przestrzeń powiatu wypełniają również niezliczone ilości kapliczek, figur świętych i krzyży przydrożnych. Budowane z różnych materiałów, w różnych stylach, z różnych powodów – są świadkami naszej historii. I choć najczęściej ich nie dostrzegamy – warto zapoznać się z historiami, które „opowiadają”. Na przykład podróżując rowerowym Szlakiem Kapliczek po gminie Tarnowiec.

Charakterystyczne dla tego obszaru są również ślady zamieszkiwania tych terenów przez ludność Łemkowską - pozostały po nich zabytkowe cerkwie, rozpadające się chyże i ślady po opuszczonych wioskach. Do dziś z układu łąk i pasów zarośli wyczytać można tętniące tu niegdyś życie, miejsca pozostałe po zabudowaniach czy dawnych sadach

Najciekawszym miejscem związanym z przeszłością tego regionu jest Skansen Archeologiczny „Karpacka Troja” w Trzcinicy. To najnowsza, lecz jedna z najciekawszych atrakcji powiatu. Skansen prezentuje bowiem historie grodu założonego nad rzeką Ropą przed 4 tys. lat. A czyni to w sposób żywy i dokładny. Pokazy życia mieszkańców grodu, rekonstrukcja bitwy o gród w czasie corocznego Festiwalu „Dwa Oblicza”, czy multimedialne lekcje muzealne zainteresują każdego. Dodatkową atrakcją jest wieża widokowa, z której zobaczyć można całą okolicę, a przy dobrej pogodzie nawet Tatry.

Południową część Beskidu Niskiego obejmuje Magurski Park Narodowy. Jest jednym z najspokojniejszych parków narodowych w Polsce. Choć posiada rozbudowaną sieć szlaków i ścieżek dydaktycznych – nie jest celem masowej turystyki. Upodobali go sobie za to turyści kochający obcowanie z dzika przyrodą, bukowymi lasami i polami pełnymi kwiatów. Turyści lubiący szlaki, na których rzadko spotyka się innego człowieka.

W Krempnej, w muzeum parku i w jego Ośrodku Edukacyjnym zobaczymy „w pigułce” największe osobliwości i ciekawostki parku.

Wartym odwiedzenia jest Muzeum Narciarstwa Polskiego im. Stanisława Barabasza
w Cieklinie z największą kolekcją nart w Polsce. Miejscowość ta stała się kolebką polskiego narciarstwa, gdzie powstały w 1888 roku pierwsze polskie narty skonstruowane przez Stanisława Barabasza – architekta, malarza, myśliwego oraz nestora polskiego narciarstwa.

Ciekawą propozycją dla krajoznawcy są zachowane na terenie Ziemi Jasielskiej dwory szlacheckie, będące niegdyś ośrodkami życia na wsi, które są nieodłączną częścią polskiego krajobrazu. Zachowały się w różnym stanie, część z nich jest odnowiona, część czeka na swojego nowego gospodarza.

Szukając ciszy i spokoju, miejsc do kontemplacji oraz kontaktu z naturą, warto pamiętać o tym regionie Polski, który swoim gościom oferuje liczne atrakcje o każdej porze roku.